6 maande Pelonomi overleef en sowat 200 keisersnit

... en hier een korte stand van zaken! Het weekend na onze onvergetelijke trouwdag begon ik aan mijn gynaeco-rotatie in Firm 3 in Pelonomi, een dropping in ‘the middle of nowhere’, vooral ook omdat ik in België nog niet echt in de gynaeco geroteerd had. Maar ik was juist goed geroutineerd geraakt met de verloskundige Pelonomi-protocols, dus ’t was hoogtijd voor een nieuwe uitdaging. Mijn consultant van dienst: Dr Mngomezulu. Ohja, ’t heeft een goeie maand geduurd vooraleer ik zijn naam juist kon uitspreken en spellen. Twee maand verder en met Dr Mngomezulu zijn woorden: ‘Dit is nie pap en vleis nie’! Hoe mijn weekjes de afgelopen 2 maanden gevuld werden? De spannenste dag van de week is dinsdag: mijn operatiedagje. ‘k Heb er een gewoonte van gemaakt mijn patiënten voor dat OK-dagje te laten binnenkomen op zondagavond... de eerste 2 weken kwamen ze pas de gynaeco afdeling toegesloft ergens maandag op de middag, dus dat was wat lastig voor de pre-operatieve onderzoekjes. Patiënten die zelfs van heel ver komen (en ja, Vrijstaat is nog altijd zowat 4 x de grootte van België) laat ik zelfs al op vrijdag komen, aangezien dat transport nie altijd iets is nie waar je op kan rekenen in die naweek (= weekend). Voor een of andere reden trek ik volgens mijn consultant precies toch wel de meest plakkerige buikjes en meest vleesboom-bevattende baarmoeders aan... nie normaal nie! Ik denk (en hoop) dat dit misschien wel de moeilijkste buikjes uit mijn carrière zullen geweest zijn. Maar ‘k heb de afgelopen weken ook ontzettend wijze instructies gekregen die mijn chirurgie kwaliteiten toch wel ten goeie komen, en ondanks ’t feit dat dit gepaard ging met af en toe ne stevigen tik op mijn knokels omdat ik dat instrument nie correct vasthield nie, is ’t een bijzondere ervaring. Deze dinsdag was een uitzondering, en had ik iets meer geluk met mijn selectie hysterectomieën, ’t gaf me oprecht een zalig gevoel van voldoening en ’t deed me beseffen dat ik de afgelopen weken toch heel wat heb opgestoken. We doen vooral hysterectomiën voor vleesboombevattende baarmoeders en laaggradig afwijkende baarmoederhals uitstrijkjes, resectie van genitale wratten is ook nogal frequent in aanbod, laparoscopische sterilisaties, en exploratieve laparotomiën waar je op nogal exotische diagnoses stuit. Alles wat oncologie of kanker gynaecologie aangaat, wordt gerefereerd naar tertiair niveau (= Universitas), meer specifiek naar Prof Cooreman Bruno, een Belg trouwens. Ook de uro-gynaecologie, dus alles wat blaasverzakkingen en zo aangaat, wordt in Universitas geopereerd. Op woensdag is mijn kliniekdagje, baie intensief. Ongelooflijk hoe lang mensen hier wachten om een doktor te zien... en de HIV-gerelateerde gynaecologische ziekten zijn ‘nie van de poes nie’. Baarmoederhalskanker blijft me SHOCKEREN. In Zuid-Afrika is het publiek screeningsprogramma vanaf 30 jaar, en één keer om de 10 jaar, dit voor 3 maal, dus op 30 – 40 – 50 jaar (te vergelijken met België waar dit vanaf 25 jaar gebeurd, én jaarlijks tot wanneer er 3 goede uistrijkjes zijn, waarna dat het dan om de 3 jaar nog eens moet.. terugbetaald tot 65 jaar). Echt pijnlijk om hier dan een 27 jarige vrouw met een ver gevorderd stadium van baarmoederhalskanker te moeten diagnosticeren... dit voor een te voorkomen aandoening. Probeer me momenteel een beetje te verdiepen in de colposcopie, die we in ons kabinet in de kliniek ter beschikking hebben... het is een soort grote microscoop om naar baarmoederhalsen met afwijkende uistrijkjes te kijken. Superinteressant, maar nie simple nie! Op woensdag namiddag hebben we nog steeds de academische bijscholing in Universitas, meestal is ’t crossen van de kliniek naar daar om nog ’n presentatie van een van de assistenten te volgen. Gelukkig is er meestal een of andere vertegenwoordiger van een farmaceutische firma die tussen de presentaties door voor wat eten zorgt. Donderdag is dan mijn ‘spoeddagje’... van 8 u’s morgens tot vrijdag meestal ergens tegen de middag ben ik aan ’t crossen tussen het verloskwartier, de sectiozaal, de gynaeco-afdeling, de echografiekamer en het operatiekwartier. Je zou denken dat ik het na 6 maand nu wel gewoon ben, maar een Pelonomi-wachtje is en blijft een survival-dagje! ‘k Moet wel zeggen dat ik er fitter van geworden ben, maar ’t blijft fysiek en mentaal toch een zware bedoening... Patiënten worden soms zo ziek doorverwezen, ‘k zie de zwaarste en bangelijkste zwangerschapsvergiftingen ooit, ‘k moet soms kiezen tussen 3 foetale noden tegelijk, geruptureerde buitenbaarmoederlijke zwangerschappen... ’t record laagste hemoglobine tot hiertoe was 1.0 g/dL (normaal waarde liefst boven 10.5 g/dL, in Pelonomi zijn we al héél blij met > 8 g/dL), ooit al een zwartje gezien zo wit als ’n laken... awel, jeej! ’t Tweede record was 2.5 g/dL, maar speciaal aan dit record is dat die patiënte gewoon kwam binnenwandelen... whoboy! Ik heb een goede week geleden ook een eerste maternele sterfte moeten aangeven, een patiënte 28 dagen na een keizersnede, in fulminante septische shock en HIV stadium IV: pijnlijk moment, kippevel, vrezelijk gewoon... Vrijdag namiddag crash ik meestal al in de auto als Bart me komt ophalen, en is ’t bekomen! Zaterdag ga ‘k onze Firm 3 patiënten zien en zondag ben ‘k 1 op 2 van wacht... een goed gevuld weekje dus! Wel zalig nu ik voor die stevige uurtjes ook een salaris krijg, en ’t ziet er naar uit dat ik uiteindelijk toch ook mijn pay-back ga krijgen voor de maanden december tot februari, jippieee!

Wat de nabije toekomst ons brengt? Nog 2 weken op de tandjes bijten! ‘k Heb nog een weekje vakantie kunnen krijgen voor eind juni... ’t wordt een roadtrip naar de oostkust, waar het op dit moment nog altijd sterk boven de 25°C is! In Bloem is het sterk afgekoeld trouwens... overdag is er nog altijd een stralend zonnetje en blauwe hemel, maar ’s ochtend en ’s avonds is ’t bibberkoud! ’t Ziet er naar uit dat de roadtrip wel zonder Zino zal doorgaan... De blutskes zijn blijkbaar ‘trop’ voor de verzekering en 1 dezer dagen gaan we afscheid van ons City-Golfke moeten nemen! ’t Zal pijnlijk zijn hem af te staan, hij heeft met ons dit Zuid-Afrikaanse land ontdekt en 8 maanden lang de ritten naar ’t hectische Pelonomi overleefd.

We zijn ondertussen ook stevige rugby fanaten geworden en suporters van de Cheeta’s, het Vrijstaatse oranje team. De 2 wedstrijden die we in ’t stadium gaan suporteren zijn, hebben ze helaas wel verloren, maar we blijven geloven in hen! En zo’n matchke bij onze buren volgen, is by the way ook best hilarisch en héél goed voor onze Afrikaanse vocabulaire: ‘Poephol’, ‘Eet grond man’, ‘Ek is moerse gatvol’... dankie Petrie! Verder gaat ons Afrikaans der goed op vooruit door naar marginale ‘Afrikaanse flieks’ (=films) te kijken!

En om af te sluiten een historisch moment op 2 juni 2013. Voor het eerst in 8 maanden heb ik Bart verslaan met de squash of muurbal voor de Afrikaners... Nie te geloven nie! Mijn vorige strategiën – waaronder die lekkere man van mij baie pintjes serveren ’s avonds en dan ’s ochtends vroeg gaan squashen – hadden nie veel uitgehaald nie, maar die dag hebben we denk ik ons stevigste matchke ooit gespeeld: gewonnen met 5 – 4 en de laatste set met 16 – 14, ’t was baie spannend en vooral ‘nie pap en vleis nie’!